NGUYỄN MẠNH THẮNG Khu vực cảng biển Nghệ An là đầu mối của các cảng khu vực Bắc Trung Bộ, cầu nối quan trọng trong giao lưu kinh tế, hội nhập và hợp tác giữa các tỉnh phía Bắc, phía Nam, nước bạn Lào, các quốc gia trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương... Xu thế phát triển kinh tế biển hiện nay có tác động tích cực đến phát triển kinh tế địa phương và khu vực. Nhận thức được tầm quan trọng của kinh tế hàng hải, tập thể CBCC Cảng vụ Hàng hải Nghệ An quyết tâm thực hiện mục tiêu đi đầu trong vai trò quản lý Nhà nước chuyên ngành Hàng hải tại khu vực cảng biển Nghệ An. Cách đây 20 năm, Cảng vụ Nghệ Tĩnh (nay là Cảng vụ Hàng hải Nghệ An) được thành lập theo Quyết định số 277/QĐ-TCCB-LĐ ngày 21/5/1993 trên cơ sở tách ra từ phòng Cảng vụ - Hoa tiêu thuộc cảng Nghệ Tĩnh. Cảng vụ Hàng hải Nghệ An trực thuộc Cục HHVN với chức năng quản lý Nhà nước về hàng hải tại cảng biển và vùng nước cảng biển Nghệ An. Cảng vụ luôn xác định nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động hàng hải tại cảng biển là mục tiêu tiên quyết của đơn vị. Buổi đầu mới thành lập trong bối cảnh thiếu thốn về nhân lực, cơ sở vật chất, nhận thức của đại bộ phận nhân dân về vai trò của kinh tế hàng hải còn thấp, ý thức chấp hành pháp luật hàng hải chưa cao, địa bàn quản lý rộng lớn, các cảng nằm phân tán; nhưng được sự quan tâm chỉ đạo của Bộ GTVT, Cục HHVN, các ban ngành, các doanh nghiệp hoạt động dịch vụ hàng hải trong khu vực, CBCC Cảng vụ đã phát huy truyền thống của ngành Hàng hải, cố gắng, nỗ lực không mệt mỏi vượt qua mọi khó khăn, đoàn kết nhất trí xây dựng Cảng vụ thực sự trở thành cơ quan quản lý Nhà nước về hàng hải tại khu vực nhằm bảo đảm an toàn hàng hải, an ninh hàng hải và phòng ngừa ô nhiễm môi trường trong khu vực quản lý, tạo môi trường pháp lý hàng hải thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị, doanh nghiệp đóng trên địa bàn tỉnh Nghệ An và các vùng lân cận được hiệu quả. Để thực hiện được mục tiêu này, Cảng vụ luôn đặt nhiệm vụ trọng tâm của đơn vị là tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật hàng hải nhằm giảm thiểu các vi phạm và tai nạn hàng hải. Hàng năm, Cảng vụ Hàng hải Nghệ An tổ chức hội thảo, hội nghị nhằm tuyên truyền rộng rãi các quy định của pháp luật, các điều ước quốc tế tới các đối tượng quản lý, đặc biệt là những đối tượng không có điều kiện tiếp cận thường xuyên với pháp luật hàng hải như các tàu thuyền nhỏ, phương tiện thủy nội địa-Đây là những việc làm hết sức cần thiết nhằm đảm bảo an toàn sinh mạng cho đội ngũ thuyền viên hoạt động trên biển và đảm bảo an toàn hành hải cho các phương tiện, do đó số vụ tai nạn hàng hải ngày càng giảm.Giám đốc Cảng vụ Võ Tá Thiện kiểm tra công tác an toàn đối với phương tiện thủy nội địa
Cùng với sự phát triển kinh tế trong khu vực, đã có nhiều dự án lớn được triển khai như Dự án nâng cấp mở rộng cảng Cửa Lò thêm 02 cầu cảng; dự án xây dựng cảng nước sâu Bắc Cửa Lò, xây dựng cảng tổng hợp chuyên dùng Đông Hồi (Quỳnh Lưu); đầu tư xây dựng bến 5, bến 6 cảng Cửa Lò… Do đó trọng trách đặt lên vai Cảng vụ Hàng hải Nghệ An ngày càng nặng nề hơn. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị cũng như đáp ứng được vai trò quản lý trong sự phát triển chung của thời kỳ hội nhập, Cảng vụ Hàng hải Nghệ An đã không ngừng củng cố và lớn mạnh. Trạm Cửa Lò được nâng cấp lên thành Đại diện Cửa Lò nhằm đáp ứng kịp thời tốc độ tăng trưởng của lượng tàu bè và hàng hóa thông qua cảng. Năm 2012, sản lượng hàng hóa thông qua cảng Cửa Lò đã đạt 1,8 triệu tấn, tăng gần 30% công suất hoạt động của Cảng. Từ khi thành lập đến nay, lượng tàu thuyền, hàng hóa, hành khách qua các cảng biển khu vực Nghệ không ngừng tăng cao, năm sau luôn cao hơn năm trước. Năm 1993, chỉ có gần 200 lượt tàu biển, sản lượng 500.000 tấn hàng hóa thông qua, thu phí và lệ phí gần 100 triệu đồng. Đến năm 2012, lượng tàu ra, vào các cảng biển khu vực Nghệ An đã trên 2.500 lượt, với sản lượng hàng hóa thông qua hơn 2,3 triệu tấn, thu phí và lệ phí gần 6 tỷ đồng.Tàu làm hàng tại cảng Cửa Lò
Nhằm đáp ứng nhu cầu hoạt động hàng hải trong khu vực, tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, Cảng vụ Hàng hải Nghệ An đã thường xuyên quan tâm, nắm bắt kịp thời và giải quyết tốt các vướng mắc nảy sinh, thực hiện đúng vai trò chủ trì trong phối hợp với các cơ quan quản lý Nhà nước tại cảng, để có sự tham mưu cho các cấp chính quyền Trung ương và địa phương có hiệu quả... Điều này đã được các cơ quan, đơn vị đánh giá cao hiệu quả công tác của Cảng vụ trong phối hợp hoạt động. Bên cạnh đó, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An cũng dành nhiều sự quan tâm đối với kinh tế cảng biển Nghệ An. Công tác đảm bảo an toàn, an ninh hàng hải và phòng ngừa ô nhiễm môi trường được Cảng vụ Hàng hải Nghệ An đặc biệt quan tâm, là một trong những nhiệm vụ then chốt của đơn vị. Giám đốc Cảng vụ Võ Tá Thiện cho biết, nhờ những chỉ đạo sát sao, đặc biệt công tác phối hợp giữa các phòng, đại diện để tránh chồng chéo trong kiểm tra cũng như tránh gây phiền hà cho tàu thuyền ra vao cảng nên công tác an toàn, an ninh hàng hải trong vùng nước Cảng vụ quản lý được đảm bảo. Đồng thời, trong quá trình kiểm tra tàu, tất cả các khiếm khuyết phát hiện được, Cảng vụ yêu cầu thuyền trưởng và chủ tàu khắc phục trước khi tàu rời cảng, đảm bảo an toàn hàng hải và môi trường vùng nước cảng biển. Nhờ tích cực triển khai các yếu tố trên, cho đến nay, hầu như không có tàu biển Việt Nam rời các cảng biển khu vực Nghệ An bị lưu giữ ở nước ngoài. Một trong những nhiệm vụ chuyên môn trọng tâm khác được đơn vị thực hiện tốt là công tác phòng chống lụt bão và phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải. Hàng năm, đơn vị đều xây dựng phương án phối hợp PCLB-TKCN khu vực cảng biển, tổ chức thực hiện nghiêm phương án đã được phê duyệt. Cảng vụ luôn chủ động trong công tác PCLB, có phương án di chuyển tàu thuyền rời cầu ra khu vực neo an toàn trước từng cơn bão, tổ chức tốt công tác TKCN mỗi khi có sự cố, tai nạn hàng hải xảy ra, do đó đã giảm đến mức tối thiểu các thiệt hại có thể phát sinh.Thanh tra Cảng vụ kiểm tra tàu trước khi rời cảng
Để thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn, Cảng vụ Hàng hải Nghệ An đặc biệt chú trọng đến công tác đào tạo, huấn luyện và nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ CBCC. Đến nay, lực lượng CBCC của đơn vị đã lên đến 32 người, trong đó 22 người có bằng đại học, cán bộ lãnh đạo các phòng, đơn vị đại diện hầu hết đã qua chương trình trung cấp lý luận chính trị, quản lý Nhà nước và 02 cán bộ đã tốt nghiệp cao cấp chính trị... Đơn vị thường xuyên cử cán bộ tham gia đầy đủ các lớp đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ do Cục HHVN tổ chức, cũng như tham dự các hội thảo, hội nghị chuyên ngành trong và ngoài nước nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ngày càng đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ được giao. Đồng thời, đơn vị cũng đã ban hành các nội quy, quy chế cơ quan với các tiêu chí thi đua khen thưởng, hỗ trợ cụ thể nhằm động viên, khuyến khích CBCC tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn, dài hạn về ngoại ngữ, tin học…, để đáp ứng nhu cầu hội nhập với nền kinh tế hàng hải toàn cầu. Không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn, Cảng vụ Hàng hải Nghệ An luôn đi đầu trong các phong trào của địa phương, của Ngành tổ chức. Những năm gần đây, hàng năm đơn vị luôn đóng góp hàng chục triệu đồng cho các hoạt động nhân đạo, từ thiện. Điều kiện công tác, đời sống của người lao động cũng không ngừng được cải thiện. Đến nay, trụ sở làm việc của đơn vị kể cả ở Đại diện Cửa Lò đã được xây dựng hết sức khang trang. Thu nhập bình quân của CBCC năm 2012 đã đạt mức 6,5 triệu đồng/tháng. Hai mươi năm, với không ít khó khăn nhưng được sự quan tâm giúp đỡ tận tình, chỉ đạo sát sao của Bộ GTVT, Cục HHVN và chính quyền địa phương các cấp cùng với sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của tập thể CBCC Cảng vụ Hàng hải Nghệ An đã đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lý chuyên ngành Hàng hải tại các cảng biển khu vực Nghệ An. Với những nỗ lực phấn đấu không mệt mỏi của các thế hệ CBCC trong suốt 20 năm qua và nhằm ghi nhận những thành tích mà Cảng vụ Hàng hải Nghệ An đã đạt được trong quá trình xây dựng và trưởng thành, Chính phủ, Bộ GTVT, Cục HHVN, UBND tỉnh Nghệ An đã nhiều lần tặng thưởng các danh hiệu và phần thưởng cao quý. Nổi bật nhất là năm 2013, Cảng vụ HH Nghệ An đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba cho tập thể đơn vị và 01 cá nhân. Các tổ chức đoàn thể và cá nhân được tặng thưởng nhiều bằng khen, cờ thi đua các loại… Hai mươi năm, một chặng đường chưa phải là dài nhưng cũng đủ để Cảng vụ Hàng hải Nghệ An từng bước xây dựng và khẳng định vai trò là Cơ quan quản lý Nhà nước về hàng hải tại cảng biển và vùng nước cảng biển Nghệ An, đóng vai trò quan trọng trong tiến trình phát triển kinh tế hàng hải của khu vực. Chặng đường phí trước còn nhiều khó khăn, nhưng cũng sẽ có nhiều cơ hội mở ra đối với Cảng vụ. Hy vọng, với sự nỗ lực, phấn đấu của tập thể CBCC, Cảng vụ Hàng hải Nghệ An sẽ lập thêm nhiều thành tích, phấn đấu là ngọn cờ đầu trong khối Cảng vụ hàng hải Bắc Trung Bộ.Nguồn: Tạp chí Hàng hải VN, số 5/2013